موهای فر، زیبا، پرپشت و جذاب هستند، اما مراقبت از آنها به خصوص در فصول مختلف سال، دغدغه بسیاری از افراد است. یکی از این دغدغه‌ها، ریزش مو است که می‌تواند در هر فصلی اتفاق بیفتد. در این مقاله به بررسی علل ریزش موهای فر در فصول مختلف و راهکارهای کنترل آن می‌پردازیم.
پیش از آن که دلایل ریزش موهای فر را در فصول مختلف سال بررسی کنیم که در آن عوامل محیطی بیشترین اهمیت را دارند به توضیح دو مفهوم علمی دیگر که در ارتباط با ریزش مو هستند می‌پردازیم: “ریزش مو اندوژنیک” و “ریزش مو آناژن”
ریزش مو اندوژنیک: در این الگوی ریزش مو، ریشه‌های مو به طور تدریجی ضعیف می‌شوند و موها کوچکتر و نازک‌تر می‌شوند. این نوع ریزش مو معمولاً در اثر عوامل وراثتی و هورمونی اتفاق می‌افتد. در بسیاری از موارد، ریزش مو اندوژنیک با عواملی مانند عوامل وراثتی، تغییرات هورمونی و ارثی مرتبط است. افراد مبتلا به ریزش مو اندوژنیک ممکن است عضو خانواده‌هایی باشند که از ریزش مو رنج می‌برند. در این نوع ریزش مو، فرآیند تبدیل هورمون تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) بیشتر از حد معمول است که باعث ضعیف شدن ریشه‌های موها و ریزش آنها می‌شود.
ریزش مو آناژن: ریزش مو آناژن به معنی ریزش مو در مرحله رشد فعال موها است. در شرایط طبیعی، موها در مرحله آناژن به مدت زمانی رشد می‌کنند و سپس به مرحله تلوژن (خارج از رشد) و سپس کاتاژن (مرحله غیرفعال قبل از آناژن بعدی) وارد می‌شوند. در ریزش مو آناژن، موها به طور ناگهانی از مرحله آناژن به مرحله تلوژن منتقل می‌شوند، به عبارت دیگر فرآیند رشد مو مختصر شده و موها به طور ناگهانی ریزش می‌کنند. علل ریزش مو آناژن ممکن است شامل تغییرات هورمونی، استرس شدید، تغییرات تغذیه‌ای، داروها و برخی بیماری‌ها ( سرطان) باشند.
اما ریزش فصلی یکی از ریزش های رایج در بسیار از مو فرفری ها است که به طور مکرر در افراد مختلف دیده می شود.
چرا موهای فر در فصول مختلف ریزش می‌کنند؟
عوامل متعددی می‌توانند در ریزش موهای فر در فصول مختلف سال نقش داشته باشند:
تغییرات آب و هوایی:
- تابستان: گرمای زیاد، تابش مستقیم آفتاب و کمبود رطوبت می‌تواند باعث خشکی، شکنندگی و ریزش موهای فر شود.
- زمستان: سرمای هوا، وزش باد و استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه می‌تواند موها را خشک و شکننده کند و به ریزش آنها منجر شود.
کمبود ویتامین و مواد مغذی:
کمبود ویتامین D، آهن، زینک و ویتامین‌های گروه B می‌تواند باعث ریزش مو شود. این کمبودها در فصل‌های خاصی از سال بیشتر شایع هستند. به عنوان مثال، کمبود ویتامین D در زمستان به دلیل عدم دریافت کافی نور خورشید می‌تواند رخ دهد.
تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری، یائسگی و یا به دلیل مصرف برخی داروها می‌تواند منجر به ریزش مو شود.
استرس و اضطراب:
استرس و اضطراب می‌تواند بر سلامت موها تأثیر منفی بگذارد و به ریزش آنها منجر شود.
شستشوی نامناسب مو:
شستشوی بیش از حد موها، استفاده از شامپوهای نامناسب و عدم استفاده از نرم‌کننده می‌تواند باعث خشکی، شکنندگی و ریزش موهای فر شود.
مدل موی نامناسب:
مدل موهای نامناسب مانند دم اسبی یا بافت‌های خیلی سفت می‌تواند به موها فشار وارد کند و باعث ریزش آنها شود.
استفاده از ابزارهای حالت‌دهنده مو:
استفاده از ابزارهای حالت‌دهنده مو مانند سشوار، اتو مو و بابلیس به طور مکرر به خصوص در دمای بالا می‌تواند به موها آسیب برساند و باعث ریزش آنها شود.
راهکارهای کنترل ریزش موهای فر در فصول مختلف:
مراقبت‌های صحیح از مو:
- موهای خود را با شامپو های تقویتی مناسب موهای فر بشویید.
- از ماسک موهای استحکام دهنده ساقه به طور منظم استفاده کنید.
- موهای خود را به طور کامل آبرسانی کنید.
- از شستشوی بیش از حد موها خودداری کنید.
- موهای خود را با حوله نرم و به آرامی خشک کنید.
- از ابزارهای حالت‌دهنده مو در دمای پایین استفاده کنید.
- از مدل موهای نامناسب که به موها فشار وارد می‌کند، خودداری کنید.
تغذیه سالم:
- رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید.
- از مواد غذایی سرشار از ویتامین و مواد مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، گوشت، ماهی، تخم مرغ و لبنیات استفاده کنید.
- از مکمل‌های غذایی مانند ویتامین D، آهن، زینک و ویتامین‌های گروه B به تجویز پزشک استفاده کنید.
کنترل استرس:
برای کنترل استرس و اضطراب از روش‌های مختلف مانند ورزش، یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق استفاده کنید.
مراجعه به پزشک:
اگر ریزش موی شما شدید است و با راهکارهای خانگی برطرف نمی‌شود، به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
نکات کلیدی:
- مراقبت‌های صحیح از مو، تغذیه سالم و کنترل استرس از مهم‌ترین راهکارهای کنترل ریزش موهای فر در فصول مختلف سال هستند.
- در صورت مشاهده ریزش موی شدید، به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
در جدول پایین عوامل تاثیرگذار بر ریزش مو و راهکارهای پیشگیری آنها در فصل‌های مختلف را مشاهده می‌کنید:
| فصل | عوامل تاثیرگذار | راهکارهای پیشگیری |
| تابستان | * گرمای زیاد * تابش مستقیم آفتاب * کمبود رطوبت | * استفاده از کلاه و روسری * استفاده از محصولات ضد آفتاب * آبرسانی مو * استفاده از شامپو و نرم‌کننده مناسب * جلوگیری از شستشوی بیش از حد مو * عدم استفاده از ابزارهای حالت‌دهنده مو در دمای بالا |
| زمستان | * سرمای هوا * وزش باد * استفاده از وسایل گرمایشی | * استفاده از کلاه و روسری * استفاده از مرطوب‌کننده هوا * آبرسانی مو * استفاده از شامپو و نرم‌کننده مناسب * جلوگیری از شستشوی بیش از حد مو * عدم استفاده از ابزارهای حالت‌دهنده مو در دمای بالا |
| پاییز و بهار | * تغییرات هورمونی * کمبود ویتامین و مواد مغذی * استرس و اضطراب | * تغذیه سالم و متعادل * مصرف مکمل‌های غذایی به تجویز پزشک * کنترل استرس * مراقبت‌های صحیح از مو |
